Επικήδειος λόγος προς τον μακαριστό Μητροπολίτη Ηλιουπόλεως
Επικήδειος λόγος και ύστατος χαιρετισμός προς τον μακαριστό Μητροπολίτη Ηλιουπόλεως και Θείρων Κυρό Χρυσόστομο, πρώην Κυανέων, από τον κ. Μανώλη Σταυριανάκη, Πρόεδρο της Κοινότητος του Καθεδρικού Ναού του Αποστόλου Ανδρέα.
Με βαθιά οδύνη βρισκόμαστε σήμερα στον Ιερό Ναό της Κοιμήσεως της Θεοτόκου στη Ηλιούπολη της Αττικής γης για να σου απευθύνουμε τον ύστατο χαιρετισμό και να σου αποτίσουμε την τιμή που σου πρέπει Σεβασμιώτατε Μητροπολίτη Ηλιουπόλεως και Θείρων, σεβαστέ μας Δέσποτα και επιστήθιε φίλε Κυρέ Χρυσόστομε.
Πλήρης ημερων, σε ηλικία 95 ετών, εκοιμήθης την Τετάρτη 13η Απριλίου με ηρεμία ψυχής, πνεύματος και λογισμού , έχοντας προετοιμάσει κατά τα τελευταία δύο χρόνια με στοχασμό και προσευχή την εκδημία σου εις Κύριον, μέσα στη πολλή αγάπη και την ακάματη φροντίδα του άμεσου περιβάλλοντός σου.
Η συγκίνηση που με διακατέχει είναι μεγάλη και βραδύνει τη σκέψη μου. Όμως, ως άνθρωπος που είχε το προνόμιο να συνεργαστεί στενά μαζί σου τα τελαυταλια δέκα χρόνια και να τιμηθεί με τη φιλία σου, αλλά και από καθήκον αντικειμενικότητας και δικαιοσύνης, έχω χρέος να κάνω μία σύντομη αναφορά στο βίο σου, στην προσωπικότητα και στο έργο σου.
Γεννήθηκες στις 8 Απριλίου 1927 στον Δαμαριώνα, ένα ορεινό χωριό της Νάξου, και έλαβες το όνομα Γεώργιος , του εκ πατρός Μικρασιάτη παππού σου.
Πέρασες δύσκολα παιδικά χρόνια και κουβάλησες στους ώμους σου βαρειά φορτία για να βγεί το μεροκάματο του πατέρα σου. Μέ τις δυσκολίες και τις αντιξοότητες που αντιμετώπισες πλάστηκε μέσα σου ένας χαρακτήρας μεστομένος και δυνατός με κύρια γνωρίσματα την αυτοπεποίθηση και τη σιδερένια θέληση.
Παράλληλα, από την οικογένειά σου απέκτησες ακλόνητες βάσεις βαθιάς πίστης και αφοσίωσης προς το Θεό αλλά και στερρές αρχές ακαιραιότητας και δικαιοσύνης, που τις εμπλούτισες με την αγάπη για τον άνθρωπο.
Μετά το πέρας των εγκυκλίων σπουδών σου στο οκτατάξιο Γυμνάσιο Νάξου, όπου ήσουν καλός και επιμελής μαθητής, σπούδασες Θεολογία στο Εθνικό και Καποδιστριακο Πανεπιστήμιο Αθηνών, όπου δέπρεψες με την καθοδήγηση και τη διδασκαλία των σπουδαίων αειμνήστων Καθηγητών Τρεμπέλα, Μπρατσιώτη, Βέλλα, Σωτηρίου και άλλων.
Εκάρης μοναχός το 1952 στη Μονή Πεντέλης, εν συνεχεία χειροτονήθηκες διάκονος και μετά από δύο χρόνια, στις 14 Δεκεμβρίου 1954, πρεσβύτερος, λαβών αυθημερόν το οφφίκιο του αρχιμανδρίτη.
Με το ανήσυχο και πολυσχιδές πνεύμα που σε διέκρινε προχώρησες σε περαιτέρω σπουδές στη Νομική Σχολή του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, από το οποίο πήρες το πτυχίο σου το 1958. ‘Ηταν η χρονιά που εγώ άρχισα τις δικές μου σπουδές στη Νομική Σχολή, η οποία αποτέλεσε το συνδετικό κρίκο της βαθιάς πνευματικής επικοινωνίας και στενής φιλίας μας στο Λονδίνο πολλές δεκαετίες αργότερα, με την ανάμνηση των παλαιών σοφών Καθηγητών μας Χωραφά, Ράμμου, Σγουρίτσα,Τσιριντάνη, Σόντη, Λιτζερόπουλου, Γαρδίκα και άλλων.
Στην Ιερά Αρχιεπισκοπή Αθηνών υπηρέτησες από το 1952 έως το 1960.
Η μεγάλη όμως διακονία σου και η τεράστια προσφορά σου στο κοινωνικό σύνολο πραγματοποιήθηκε στο Λονδίνο για 59 συναπτά έτη , από τον Απρίλιο του 1961 μέχρι το Μάρτιο του 2020 που εγκαταστάθηκες εδώ στη Ηλιούπολη.
Το 1961 διορίστηκες εφημέριος στον Ιερό Ναό του Αποστόλου Ανδρέα στο Kentish Town του Λονδίνου, μια περιοχή με συμπαγή και πυκνό Κυπριακό Ελληνισμό, από τον μακαριστό Αχιεπίσκοπο Θυατείρων Αθηναγόρα Καββάδα.
Στις 19 Δεκεμβρίου 1970 χειροτονήθηκες Επίσκοπος Κυανέων από τον μακαριστό Αρχιεπίσκοπο Θυατείρων και Μεγάλης Βρεταννίας Αθηναγόρα Κοκκινάκη.
Στις 10 Ιουλίου 2019 εξελέγης από την Ιερά Σύνοδο του Οικουμενικού Παριαρχείου Κωνσταντινουπόλεως Μητροπολίτης Ηλιουπόλεως και Θείρων, ομόρου της Μητροπόλεως Θυατείρων και ιστορικά διαδόχου της πάλαι ποτέ Επισκοπής Τράλλεων, μέρους της βιβλικής και διαλαμψάσης Μητροπόλεως Εφέσου.
Η διακονία σου σε όλη τη μακρά αυτή περίοδο χρόνου είναι άξια θαυμασμού και η προσφορά σου στον εκκλησιαστικό, θεολογικο, εκπαιδευτικό και κοινωνικό τομέα, ανεκτίμητη.
Είτε ως απλός κληρικός, είτε ως επίσκοπος, είτε ως δάσκαλος προσέφερες πολύτιμες υπηρεσίες σε όλους τους τομείς της δραστηριότητός σου.
Κατά το μακροχρόνιο διάστημα της διακονίας στο Ιερό Ναό του Αποστόλου Ανδέα, ο οποίος από του χρόνου της Αρχιερωσύνης σου και εφεξής έγινε Καθεδρικός Ναός, πολλαπλασίασες τους αριθμούς των εκκλησιαζιομένων, ανέβασες το επίπεδο της επικοινωνίας με το εκκλησίασμα, άγγιξες τις ψυχές των πιστών. Τα κηρύγματά σου, σε απλή και καταληπτή απ’ολους γλώσσα, μεστά, περιεκτικά, άνετα και αβίαστα μιλούσαν στις καρδιές και στο μυαλό των ανθρώπων.
Το έργο σου στη νευραλγική αυτή κεντρική περιοχή του Λονδίνου είναι μνημειώδες. Τόσο το πνευματικό όσο και το πρακτικό. Εκτός από την ακούραστη επικοινωνία σου με το εκκλησίασμα και με όποιον χρειαζόταν και επιζητούσε τη βοήθειά σου, άφησες πίσω σου μιά εκκλησία με ζηλευτή παράδοση, κανόνες και αρχές. Επί πλέον, ανύψωσες τη εκκλησία του Αποστόλου Ανδρέα σε ένα Πανορθόδοξο προσκύνημα, όπου εκκλησιάζονται Έλληνες, Κύπριοι, Ρουμάνοι, Βούλγαροι, Ρώσοι και άλλοι Ορθόδοξοι, με κληρικούς Έλληνα, Κύπριο, Νορβηγό, Ρουμάνο, Βρεταννό και Ιάπωνα.
Ήσουν ο εμπευστής και πρωτεργάτης της αγοράς του Καθεδρικου Ναού του Αποστόλου Ανδρέα από την Αγγλικανική Εκκλησία το 1981, ενός μεγαλοπρεπούς ναού, ρυθμού τρίκλητης Βασιλικής , κατασκευασμένου το 1881 και θεσπισμένου από τη Βρεταννική Πολιτεία ως διατηρητέου μνημείου, με αξιόλογες αγιογραφικές δημιουργίες του 19ου αιώνα.
Στον εκπαιδευτικό τομέα ανέπτυξες ακάματη δραστηριότητα με τη δημιουργία ελληνικού παροικιακού σχολείου, όπου εδίδαξες για πολλά χρόνια και που ο αριθμός των μαθητών έφθανε κατα καιρούς τους 400.
Φροντίδι σου ανεγέρθη εκ θεμελίων τριόροφο κτηριακό συγκρότημα παραπλεύρως του Ιερού Ναού για να στεγάσει τις τάξεις του Σχολείου με επτά αίθουσες διδασκαλίας και ευρύχωρη αίθουσα για ενοριακές και σχολικές εκδηλώσεις.
Με την ακούραστη εργασία σου επαύξησες τα περιουσιακά στοιχεία του Ιερού Ναού με την αγορά επί πλέον τριορόφου κτηρίου , ομότοιχου με το προαναφερθέν σχολεικό κτήριο.
Σήμερα, μετά από ορισμένες δομικές μετατροπές, τα δύο αυτά κτηριακά συγκροτήματα έχουν διαμορφωθεί σε διαμερίσματα, τα ενοίκια των οποίων αποτελούν το σημαντικώτερο εισόδημα για την κάλυψη των εξόδων και την χρηματοδότηση των δραστηριοτήτων του Καθεδρικού Ναού.
Μία άλλη διάσταση της προσωπικότητός σου ήταν η καθοριστική νομική ακρίβεια των ενεργειών σου, αποτέλεσμα της οποίας ηταν η σύγχρονη εξαίρετη οργάνωση του νομικού φορέα του Καθεδρικού Ναού του Αποστόλπου Ανδρέα ως Ιδρύματος κατα τους προσφάτους αγγλικούς νόμους, που δεν απαντάται συχνά στη νομική δομή των Ελληνορθοδόξων Ιερων Ναών και Κοινοτητήτων στη Μεγάλη Βρεταννία.
Ο νομικός σου νούς σε οδήγησε να συστήσεις στην Ελλάδα κοινωφελές ίδρυμα με την επωνυμία “ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΕΙΟ ΙΔΡΥΜΑ”, σκοπός του οποίου είναι η ενίσχυση οικονομικά αδυνάτων της περιοχής Δαμαριώνα, μαθητών, φοιτητών, αναξιοπαθούντων νέων και άλλων. Είναι αξιοσημείωτο ότι, σύμφωνα με τη συστατική του Πράξη, η έναρξη λειτουργίας του Ιδρύματος είναι η επομένη ημέρα του θανάτου του ιδρυτή, δηλαδή η χθεσινή ημέρα 14η Απριλίου 2022.
Τιμήθηκες από την Αυτού Θειοτάτη Παναγιότητα τον μακαριστό Οικουμενικό Πατριάρχη Κωνσταντινουπόλεως κυρό Αθηναγόρα με τον Χρυσούν Σταυρόν της χιλιετηρίδος του Αγίου Όρους, επίσης με τον Χρυσούν Σταυρον του Ιωβηλαίου της πεντηκονταετηρίδος της Ιεράς Αχιεπισκοπής Θυατείρων και Μεγάλης Βρεταννίας, καθώς και από το Πατριαρχείο Αλεξανδρείας με το Παράσημο του Τιμίου Σταυρού του Ευαγγελιστού Μάρκου.
Υπήρξες μία φωτεινή και ερευνητική προσωπικότητα, διακεκριμένος θεολόγος και έξοχος ποιμενάρχης, άνθρωπος μεγάλης μόρφωσης και υψηλής διανόησης. Ταυτόχρονα ήσουν απλός και προσιτός με το χάρισμα που είχες να επικοινωνείς και να κερδίζεις τους ανθρώπους και μάλιστα τους νέους. Πάνω απ’όλα ήσουν αγωνιστής και συνεπής άνθρωπος με εξαίρετα προτερήματα : γενναίος, ευθύς, δίκαιος.
Θα σου απαγγείλω λοιπόν τους στίχους του Ναξιώτικου τραγουδιού, που λέγει :
“Νάξο με τα ψηλά βουνά
και τα βαθιά λαγκάδια
έχεις λεβεντοκοπελλιές
κι’όμορφα παλληκάρια”
Ήσουν ένα αληθινό παλληκάρι της Νάξου σεβαστέ μας Δέσποτα,, που, όπως έλεγες συχνά, ο πατέρας σου σου έμαθε “πώς να νικήσεις τον φόβο”.
Τα τελευταία δύο χρόνια τα έζησες εδώ στην Ηλιούπολη, φιλόξενη γή της Αττικής, όπου έτυχες της φιλίας, αγάπης και αμέριστης συμπαράστασης του προισταμένου του Ιερού Ναού της Κοιμήσεως της Θεοτόκου εξαίρετου Αρχιμανδρίτη, Πανοσιολογιώτατου κ. Σπυρίδωνος.
Παράλληλα, ακόμα και στα τελευταία αυτά δύο χρόνια, η καρδιά σου, το πνεύμα και η σκέψη σου εξακολούθησαν να είναι προσηλωμένα στο έργο της ζωηής σου, τον Απόστολο Ανδρέα του Λονδίνου.
Εξ ού, ακολουθώντας την παραγγελία σου, θα αναφερθώ στη Διαθήκη σου, στην οποία η τελευταία επιθυμία σου έχει εκφρασθεί ως εξής, με οδηγίες να αναγγελθεί κατά την εξόδιο ακολουθία της σήμερον : “Σε όλο το εκκλησίασμα του Ελληνορθόδοξου Καθεδρικού Ναού του Αποστόλου Ανδρέα αφήνω την ευλογία μου, και, από τα βάθη της καρδιάς μου την αληθή εν Χριστώ αγάπη”.
Εκ μέρους του εκκλησιάσματος του Ιερού Καθεδρικού Ναού του Αποστόλου Ανδρέα, παρόντος και παρελθόντος, των εκάστοτε διακονησάντων κληρικών, των παλαιων μαθητών του Ελληνικού Σχολείου, αλλά και εκ μέρους όλων των πραγματικών φίλων σου, ως Πρόεδρος του Ιδρύματος του Ελληνορθόδοξου Καθεδρικού Ναού του Αποστόλου Ανδρέα , και ως φίλος, σου απευθύνω τον ύστατο χαιρετισμό και προσεύχομαι ο Κύριος να αναπαύσει την ψυχή σου.
Αιωνία σου η μνήμη.